ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ιδρύθηκε από το Νικόλαο Γ. Πολίτη. Η επίσημη ίδρυσή της έγινε στις 11 Ιανουαρίου 1909, ενώ η άτυπη συνέλευση για το σκοπόν αυτό έγινε στις 28 Δεκεμβρίου 1908 στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Στον κανονισμό της ορίζεται ότι έργο της Εταιρείας είναι η καλλιέργεια και προαγωγή των λαογραφικών ερευνών και σπουδών, ιδίως των αναφερόμενων στη γνώση του ελληνικού και των άλλων λαών της Βαλκανικής.

Σημερινό Διοικητικό Συμβούλιο | Το Πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο και οι Πρόεδροι

Αρχαιρεσίες

Οι αρχαιρεσίες για ανάδειξη νέου Δ.Σ. γίνονται κάθε τρία χρόνια, από ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. είναι δώδεκα.

Εγγραφές στο δωρεάν εξ αποστάσεως μάθημα «Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Πολιτιστική / Τουριστική Ανάπτυξη»

Το πρόγραμμα υλοποιείται με την συνεργασία του Εργαστηρίου Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας της Σχολής Κλασσικών & Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιο Θράκης, καθώς και του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Ολοκληρώνεται το τριετές πρόγραμμα «Εισαγωγή στην επιστήμη του Λαϊκού Πολιτισμού» της Ακαδημίας Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας, τμήμα του φορέα πολιτισμού της «Μαγνήτων Κιβωτού, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού. Τα εξ αποστάσεως (e-learning) μαθήματα γίνονται σε συνεργασία με το Εργαστήριο Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. και το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Ειδικότερα οι εγγραφές για το Εαρινό Εξάμηνο 2020-21 στην Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας (http://learn.cultureacademy.gr/) αφορούν το μάθημα «Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Πολιτιστική / Τουριστική Ανάπτυξη» (ΣΤ’ εξάμηνο, β’ κύκλος) με επιστημονικούς υπεύθυνους: Μ. Γ. Βαρβούνη, Καθηγητή Λαογραφίας και Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., Μαρία Γκασούκα, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Πανεπιστημίου Αιγαίου, Νάντια Μαχά -Μπιζούμη, Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., Δρ Αλέξανδρο Καπανιάρη, Μεταδιδακτορικό Ερευνητή Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ., Μέλος Σ.Ε.Π. στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Το μάθημα «Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Πολιτιστική / Τουριστική Ανάπτυξη» του ΣΤ’ εξαμήνου προσφέρεται για δεύτερη φορά (β’ κύκλος) όπως είχε πραγματοποιηθεί και με τα υπόλοιπα πέντε εξάμηνα του προγράμματος.

Οι εγγραφές θα ξεκινήσουν από 25/2/21 έως 6/3/2021 στην ιστοσελίδα http://learn.cultureacademy.gr/login/index.php

Για να διαβάσετε το πρόγραμμα σπουδών μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο: http://learn.cultureacademy.gr/mod/page/view.php?id=8

Σκοπός του συγκεκριμένου καινοτόμου προγράμματος είναι να επιμορφώσει τις/τους συμμετέχουσες/ντες σε πεδία του λαϊκού πολιτισμού, αλλά να επιβεβαιώσει το γεγονός ότι η επιστήμη της Λαογραφίας δεν είναι μια στατική επιστήμη, αλλά συνεχώς εξελισσόμενη, που καταγράφει και ερμηνεύει τις νέες όψεις και εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής και της λαϊκής δημιουργίας.

Η επιτυχής ολοκλήρωση κάθε εξαμηνιαίου μαθήματος οδηγεί σε χορήγηση βεβαίωσης του συγκεκριμένου μαθήματος.

Από την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας

Διαδικτυακές Συναντήσεις 23/02 και 26/02

Το Τμήμα Εθνικών Παραδόσεων και Λαογραφικού Αρχείου του Λυκείου των Ελληνίδων διοργανώνει 2 διαδικτυακές συναντήσεις, την Τρίτη 23 Φεβρουαρίου & την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου. Σκοπός των συναντήσεων είναι να μας εισαγάγουν στον κόσμο των αρχείων γενικά και ειδικότερα σε αυτά που αφορούν στη λαογραφία, τόσο για να κατανοήσουμε τη λειτουργία τους, όσο και για να γνωρίσουμε τις πολλαπλές πρακτικές τους.

 

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2021, 18:00-20:30

·         Ευάγγελος Καραμανές, Διευθυντής Ερευνών, Διευθύνων το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών: 

Το Λαογραφικόν Αρχείον  / Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών ως ζωντανό κέντρο τεκμηρίωσης του λαϊκού πολιτισμού.

·         Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Λαογραφίας, Διευθύντρια του Λαογραφικού Μουσείου & Αρχείου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: 

Το Λαογραφικό Μουσείο και Αρχείο του Τμήματος Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α.: Συμβολή στη λαογραφική εκπαίδευση και έρευνα, σύγχρονες δράσεις και προκλήσεις.

·         Φάνης Δασούλας, Μέλος ΕΔΙΠ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων: 

Το Λαογραφικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

·         Εμμανουήλ Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας, Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης: 

Το «Λαογραφικό Αρχείο» του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης: συγκρότηση, μεθοδολογία, περιεχόμενο.

·         Ελένη Μπενέκη, Ιστορικός (ΜΑ), Προϊσταμένη Ιστορικού Αρχείου Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, Πρόεδρος Ελληνικής Αρχειακής Εταιρείας: 

Η πολιτιστική διαχείριση του αρχειακού αποθέματος: προκλήσεις και προοπτικές.

 

Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2021, 18:00-20:30

·         Νάντια Μαχά, Επίκουρη καθηγήτρια Λαογραφίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης: 

Πανεπιστημιακές λαογραφικές συλλογές και η σύνδεσή τους με το ακαδημαϊκό έργο: Το παράδειγμα της διαχείρισης της λαογραφικής συλλογής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.

·         Λάμπρος Λιάβας, Καθηγητής Εθνομουσικολογίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: 

Εθνομουσικολογικά αρχεία. Από τη ...συλλογή των πεταλούδων στο κυνήγι της χαμένης κιβωτού!

·         Δημήτρης Μαντζούρης, Δρ. Χημικός Μηχανικός, Υπεύθυνος αρχείου παραδοσιακής μουσικής του Κέντρου Έρευνας και Προβολής της Εθνικής Μουσικής Σίμωνος Καρά (ΚΕΠΕΜ), Μουσικός: 

Το αρχείο του ΚΕΠΕΜ και οι πρακτικές διαχείρισής του: Από του Στρέφη στην κοινωνία.

·         Σωκράτης Σινόπουλος, Μουσικός και Πρόεδρος του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου & Κούλα Γιαζιτζόγλου, Υπεύθυνη του αρχείου και του ιστοχώρου: 

Το Μουσικό Αρχείο της Δόμνας Σαμίου.

·         Λευτέρης Δρανδάκις, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Λυκείου των Ελληνίδων: 

Από την αναμνηστική φωτογραφία σε ένα Λαογραφικό Αρχείο. 

 

Οι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν μέσω της πλατφόρμας zoom. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη αλλά είναι απαραίτητη η προεγγραφή στους κάτωθι συνδέσμους:

Τρίτη 23/02

https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZwrdeGtqj0rHty-gS7CPTCgbfNu495bD9U- 

Παρασκευή 26/02

https://us02web.zoom.us/meeting/register/tZwofuytqT0iGdbJxHhWvMLFKDecraW9KSQk 

Με την προεγγραφή σας, θα λάβετε αυτόματα το σύνδεσμο του zoom στο email που δηλώσατε.

Δείτε το σχετικό PDF

Πρόσκληση σε διαδικτυακή συνάντηση "Όψεις του Αγώνα-1821"

Οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης σάς προσκαλούν να συμμετάσχετε σε διαδικτυακή επιμορφωτική συνάντηση την Τετάρτη, 3 Μαρτίου 2021 στις 18.00-20.00 με θέμα «Όψεις του Αγώνα- 1821».

 

Το πρόγραμμα έχει ως εξής:

18:00-18:10     Προσέλευση – Χαιρετισμοί
18:10-18:20	Εισαγωγή: «Επετειακές δράσεις για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης» (Μ. Γ. Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
18:20-18:35	«Ο Κοραής και οι Διάλογοι. Από το πριν στο μετά την Επανάσταση» (Νίκος Μαυρέλος, Αναπληρωτής Καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
18:35-18:50	«Ποίηση και ιδεολογία. Αναπαραστάσεις της Επανάστασης του 1821 και ηρώων της σε μελοποιημένα ποιήματα σύγχρονων Ελλήνων ποιητών: αναλυτική παρουσίαση τριών περιπτώσεων» (Μανόλης Σέργης,  Καθηγητής Λαογραφίας, Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας & Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
18:50-19:05	«Καραγκιόζης και Εικοσιένα: αγώνας για την ελευθερία και για την επιβίωση» (Άννα Σταυρακοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Θεάτρου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Dumbarton Oaks)
19:05-19:20	«Η εικαστική απόδοση των γεγονότων της Επανάστασης του 1821» (Ζωή Γοδόση, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιστορία Νεότερης Ελληνικής Τέχνης, Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας)
19.20 -19.35	«"Το '21 αλλιώς”. Τα playmobil σηκώνουν το λάβαρο της Επανάστασης στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο» (Νάντια Μαχά-Μπιζούμη,  Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
19.35-20.00	Ερωτήσεις-Συζήτηση

 

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν δήλωση συμμετοχής μέχρι και την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου στη διεύθυνση ypsd@dide.rod.sch.gr. Ο σύνδεσμος για το διαδικτυακό σεμινάριο θα σταλεί στα e-mail τους.

ΤΟ «ΚΑΥΤΑΝΤΖΟΓΛΕΙΟ ΒΡΑΒΕΙΟ» ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑ ΑΠΟΝΕΜΗΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΛΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗ

Τα μέλη της Επιτροπής του Κληροδοτήματος «Καυταντζόγλειο Βραβείο», της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, που διαχειρίζεται η Κοσμητεία της Σχολής, αφού εξέτασαν τις αρμόδιες εισηγήσεις και τις σχετικές βαθμολογήσεις των επιμέρους τριμελών επιτροπών βράβευσης, αποφάσισαν το πρώτο από τα προκηρυχθέντα βραβεία του Κληροδοτήματος «Καυταντζόγλειο Βραβείο» να απονεμηθεί στον Καθηγητή Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. ΜΑΝΟΛΗ ΓΕΡ. ΒΑΡΒΟΥΝΗ, για το βιβλίο του Κοινωνικές, τελετουργικές και πολιτισμικές όψεις του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού της Σάμου (Θεσσαλονίκη 2020, σελ. 606, εκδ. οίκος Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη) [βλ. http://www.deanphil.uoa.gr/klhrodotimata/kaytantzogleio-brabeio/anakoinoseis-kaytantzogleioy.html]. Πρόκειται για μία ακόμη διάκριση ακαδημαϊκής αριστείας, που φανερώνει την ποιότητα του ερευνητικού ακαδημαϊκού έργου του τιμωμένου.

«Φουστάνια» αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας-αρχές 20ού). Λαογραφική συμβολή στην τυπολογική προσέγγιση των τοπικών ενδυμασιών.

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει τη νέα έκδοση με τίτλο «Φουστάνια» αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας-αρχές 20ού). Λαογραφική συμβολή στην τυπολογική προσέγγιση των τοπικών ενδυμασιών, της επίκουρης καθηγήτριας Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Νάντιας Μαχά-Μπιζούμη.

Οι δεσμοί του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς με το νησί της Χίου είναι ιδιαίτερα ισχυροί, καθώς ένα από τα εννέα μουσεία του Δικτύου του, και συγκεκριμένα το Μουσείο Μαστίχας Χίου, βρίσκεται στα Μαστιχοχώρια, στη Νότια Χίο. Στο πλαίσιο αυτό, η εν λόγω έκδοση αφενός αναδεικνύει τμήμα του πολιτιστικού πλούτου του νησιού, αφετέρου εμπλουτίζει τις βιβλιογραφικές συμβολές του Ιδρύματος στο πεδίο της λαογραφικής επιστήμης και του υλικού πολιτισμού.

Στην έκδοση καταγράφονται, εξετάζονται και ερμηνεύονται η διαμόρφωση και η εξέλιξη των γυναικείων ενδυματολογικών σχημάτων (πτυχωτά «φουστάνια») που επικράτησαν στο νησί της Χίου, στη Χώρα και στα Μαστιχοχώρια, λόγω ιστορικά αιτιολογημένων επιρροών, σε σύνδεση με τα αντίστοιχα σχήματα του ευρύτερου Αιγαιακού χώρου. Το έργο, αποτέλεσμα συστηματικής έρευνας της συγγραφέως σε μουσειακές συλλογές, σε βιβλιογραφικές πηγές, σε χιώτικες οικίες και ιδιωτικές συλλογές, αλλά και βασισμένο σε προφορικές μαρτυρίες και συνεντεύξεις, επικεντρώνεται στα κοντά, λευκά πτυχωτά «φουστάνια» των Μαστιχοχωρίων, άμεσα επηρεασμένα από την αναγεννησιακή γυναικεία ενδυμασία, κυρίως αυτή της Γένοβας.

Πτυχές της έρευνας αφορούν στην οικοτεχνική παραγωγή και επεξεργασία του υφάσματος, σε σύνδεση με την τοπική οικονομία, τις καταναλωτικές συνήθειες και τον ρόλο της γυναικείας εργασίας. Η εφαρμογή της τυπολογικής κατάταξης αφορά πρωτίστως τα ενδυματολογικά σύνολα των Μαστιχοχωρίων, και ειδικότερα του Πυργιού, της Καλαμωτής και των υπόλοιπων χωριών που εξετάζονται με βάση τη γεωγραφική τους θέση, και κατ’ επέκταση τα ενδυματολογικά σύνολα των Βορειόχωρων (Βολισσός, Καρδάμυλα, Αμάδες). Μέσω της τυπολογικής προσέγγισης επιτυγχάνεται η παρουσίαση των πτυχωτών «φουστανιών» σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, αφού αυτά υιοθετούνται, σε διάφορους τύπους και παραλλαγές, και από τις εκπροσώπους των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων της Χώρας, αλλά και από εκείνες του αγροτικού κόσμου.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό που τεκμηριώνει εικονογραφικά τη μελέτη και προβάλλει τις ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες της Χίου, στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς και του υλικού πολιτισμού του νησιού κατά τα νεότερα χρόνια.

«Φουστάνια» αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας-αρχές 20ού).
Λαογραφική συμβολή στην τυπολογική προσέγγιση των τοπικών ενδυμασιών.
Νάντια Μαχά-Μπιζούμη
Αθήνα 2020, σ. 256, εικ. 139
ISBN 978-960-244-215-9
€ 38,50

Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς
Αγγέλου Γέροντα 6, Πλάκα
Τ.: 210 3256922 | www.piop.gr