ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ιδρύθηκε από το Νικόλαο Γ. Πολίτη. Η επίσημη ίδρυσή της έγινε στις 11 Ιανουαρίου 1909, ενώ η άτυπη συνέλευση για το σκοπόν αυτό έγινε στις 28 Δεκεμβρίου 1908 στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Στον κανονισμό της ορίζεται ότι έργο της Εταιρείας είναι η καλλιέργεια και προαγωγή των λαογραφικών ερευνών και σπουδών, ιδίως των αναφερόμενων στη γνώση του ελληνικού και των άλλων λαών της Βαλκανικής.

Σημερινό Διοικητικό Συμβούλιο | Το Πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο και οι Πρόεδροι

Αρχαιρεσίες

Οι αρχαιρεσίες για ανάδειξη νέου Δ.Σ. γίνονται κάθε τρία χρόνια, από ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. είναι δώδεκα.

Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΙΧΑΗΛ Γ. ΜΕΡΑΚΛΗΣ ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ»

Ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», σε ειδική Εκδήλωση, στην κατάμεστη Κεντρική Αίθουσα του Συλλόγου, τίμησε ανθρώπους των Γραμμάτων, στις 24 Νοεμβρίου 2022. Ανάμεσα στους τιμηθέντες, που αναγορεύτηκαν Επίτιμα Μέλη του «Παρνασσού», ήταν και ο Ομότιμος Καθηγητής των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ιωαννίνων και Πρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας Μιχαήλ Γ. Μερακλής.

Για τον Καθηγητή Λαογραφίας Μ. Γ. Μερακλή μίλησε ο καθηγητής Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, ενώ για τον Κλασικό Φιλόλογο και τον Νεοελληνιστή Μερακλή ο καθηγητής Αριστείδης Ν. Δουλαβέρας.

Ο κ. Αλεξιάδης ανέγνωσε και την Αντιφώνηση του κ. Μερακλή, διότι δεν μπόρεσε, λόγω αδιαθεσίας, να παραστεί στην Εκδήλωση.

Όπως είναι γνωστό, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» είναι το αρχαιότερο επιστημονικό Σωματείο της χώρας (έτος ίδρυσης 1865), με τεράστια προσφορά στην πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή της Χώρας μας.

Τιμήθηκαν στην ίδια Εκδήλωση (αλφαβητικά) και οι:

Γεώργιος Ανδρειωμένος, Καθηγητής & Αντιπρύτανης Παν/μίου Πελοποννήσου.
Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Καθηγητής Νεότερης & Σύγχρονης Ιστορίας ΑΠΘ.
Βασίλειος Ν. Πάππας, Δρ. Ιστορίας, τ. Δικηγόρος, τ. Βουλευτής, Πρόεδρος Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
Ιωάννης Πυργιωτάκης, Ομότ. Καθηγητής Παν/μίου Κρήτης.
Λίνος Αλέξανδρος Σισιλιάνος, Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ, πρ. Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Χρήστος Κίττας, Επίτ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.

Παρευρέθησαν πρέσβεις ξένων χωρών, ακαδημαϊκοί, καθηγητές-καθηγήτριες Πανεπιστημίων και πλήθος κόσμου.

Ήταν μια εξαιρετική Εκδήλωση, άρτια οργανωμένη, και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου, αλλά και στον δραστήριο Πρόεδρό του Βασίλειο Κωνσταντινόπουλο, εκτός των άλλων, γιατί ξέρουν καλά να τιμούν τους διακεκριμένους ανθρώπους των Γραμμάτων.

ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΑΣΤΙΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α  Δ Ι Α Λ Ε Ξ Ε Ω Ν

28 Νοεμβρίου, 15.00-18.00: Ευάγγελος Αυδίκος, Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Η πόλη και η Λαογραφία: μια σχέση πολυγαμική

5 Δεκεμβρίου, 15.00-18.00: Άννα Λυδάκη, Ομότιμη καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Νησίδες παραδοσιακότητας στη σύγχρονη πόλη

12 Δεκεμβρίου, 15.00-18.00: Μανόλης Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Αστικές εκδηλώσεις της σύγχρονης λαϊκής θρησκευτικότητας

19 Δεκεμβρίου, 15.00-18.00: Ανδρομάχη Οικονόμου, Διευθύντρια Ερευνών του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, Κοινωνική και πολιτισμική οργάνωση του αστικού επαρχιακού χώρου. Η περίπτωση της Θήβας

9 Ιανουαρίου, 15.00-18.00: Γιώργος Βοζίκας, Ερευνητής Β΄ βαθμίδας του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, Από τη λαογραφία της υπαίθρου στη λαογραφία της πόλης. Προβληματισμοί, όροι και προϋποθέσεις μιας μετάβασης

16 Ιανουαρίου, 15.00-18.00: Θάνος Κώτσης, Υποψήφιος Διδάκτωρ Λαογραφίας-Ανθρωπολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μεταβαίνοντας από μια αγροτοκτηνοτροφική κοινότητα σε ένα τουριστικό θέρετρο: ταυτότητες, μετασχηματισμοί και επικαιροποίηση μορφών λαϊκής έκφρασης στον πρώην Δήμο Λουτρακίου-Περαχώρας του νόμου Κορινθίας

Οι διαλέξεις θα γίνονται κάθε Δευτέρα και ώρες 15.00-18.00 στο Λαογραφικό Μουσείο και Αρχείο του ΕΚΠΑ (αίθουσα 734, 7ος όροφος, Φιλοσοφική Σχολή)

Επιστημονική επιμέλεια: Γιώργος Κούζας, επίκουρος καθηγητής Αστικής Λαογραφίας Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ

Νέες εκδόσεις της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας σάς προσκαλεί στην παρουσίαση των δύο νέων Παραρτημάτων του περιοδικού «Λαογραφία», υπ. αρ. 20 και 21, τα οποία συνέγραψε ο καθηγητής του ΔΠΘ και Β’ αντιπρόεδρος της ΕΛΕ Μ. Γ. Βαρβούνης, με τίτλο Λαογραφικά Ανάλεκτα, τόμοι 1 και 2.

Η παρουσίαση θα γίνει τη Δευτέρα, 28 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 7.00 μ.μ. στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» (Αγγελική Χατζημιχάλη, 6 στην Πλάκα)

Πρόγραμμα Εκδήλωσης:

Προλόγισμα: Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Γενικός Γραμματέας ΕΛΕ.

Γιώργος Κατσαδώρος, αν. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου: Σύντομη αναφορά στον συγγραφέα.

Βασιλική Χρυσανθοπούλου, αν. καθηγήτρια ΕΚΠΑ: Παρουσίαση των νέων Παραρτημάτων.

Ζωή Μάργαρη, ερευνήτρια Β’ Βαθμίδας του ΚΕΕΛ της Ακαδημίας Αθηνών: Συμβολή του συγγραφέα στη μελέτη των λαϊκών τελετουργιών.

Αντιφώνηση του συγγραφέα.

ΠΡΑΣΙΝΟΙ/ΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ/ΕΣ, ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ

«ΠΡΑΣΙΝΟΙ/ΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ/ΕΣ, ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ», Από την παλαιοευρωπαϊκή στην ελληνική λαϊκή παράδοση.
της Μαρία Γκασούκα και του Αλέξανδρου Καπανιάρη

Κυκλοφόρησε το βιβλίο «ΠΡΑΣΙΝΟΙ/ΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ/ΕΣ, ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ, Από την παλαιοευρωπαϊκή στην ελληνική λαϊκή παράδοση» της Μαρία Γκασούκα και του Αλέξανδρου Καπανιάρη από τις εκδόσεις Ταξιδευτής στη σειρά «Λαϊκός Πολιτισμός – Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις 7 (Επιστημονική Διεύθυνση: Α. Γ. Καπανιάρης).

Το βιβλίο 214 σελίδων προλογίζει ο Σπύρος Συρόπουλος, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Διαβάζοντας στο οπισθόφυλλο του βιβλίου εύκολα κανείς κατανοεί τη θεματολογία και κομβικά σημεία του περιεχομένου της έκδοσης: «Τι συμβολίζει ο θρύλος των Πράσινων ανθρώπων, που για άλλες/ους προέρχεται από την παλαιοευρωπαϊκή παράδοση, για άλλες/ους από την Ανατολή και τους δρόμους του μεταξιού, για άλλες/ους από τις πράσινες θεότητες της ελληνορωμαϊκής και κέλτικής παράδοσης, ενώ για αρκετές αρκετούς αποτελεί κατασκευή των τελευταίων αιώνων της Κεντρικής Ευρώπης; Είναι το παγανιστικό πνεύμα της φύσης; Το πνεύμα της ένωσής της με τις/τους ανθρώπους, η έκφραση του ετήσιου ανοιξιάτικου κύκλου αναγέννησης και ανάπτυξης της ζωής; Πως εξηγείται η σύνδεσή του με μυθολογικά μοτίβα, όπως αυτό του/της«θνήσκοντα/ουσας και αναστάντος/σης θεού/θεάς» ή με παραδόσεις σαν αυτή των SheelaNaGis, των γυναικών με τα μεγάλα αιδεία; Πως συμβαίνει και συναντάμε πέτρινες και ξυλόγλυπτες αναπαραστάσεις τους ήδη από την μεσαιωνική περίοδο σε εκκλησίες και καθεδρικούς ναούς, να εμφανίζονται μάλιστα πάνω από τις κεντρικές εισόδους τους και συχνά σε κοντινή απόσταση από αναπαραστάσεις του Ιησού; Μπορούμε να υποθέσουμε πως οι παγανιστικές παραδόσεις και δοξασίες, ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με τη φύση και τα δένδρα, ασκούσαν σημαντική επιρροή στους πρώιμους μεσαιωνικούς χρόνους και αργότερα στη νεότερη ευρωπαϊκή λαϊκή παράδοση-και στην ελληνική- στις τελετουργίες και τα έθιμά της; Και, ωστόσο, μήπως έχουν δίκιο όσες/οι δεν τα αποδέχονται όλα αυτά και τα θεωρούν πρόσφατη κατασκευή;

Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια περιπλάνηση στο ευρωπαϊκό βασικά μυθολογικό σύμπαν, σε μεσαιωνικούς θρύλους και έπη, σε μαγιάτικες γιορτές, αλλά και σε ελληνικά έθιμα και δρώμενα, τα οποία φαίνεται να διασώζουν στοιχεία αρχαϊκών παραδόσεων, παρά την όποια αμφισβήτηση και κατά συνέπεια απευθύνεται σε αναγνώστριες και αναγνώστες πρόθυμες/ους να κάνουν αυτό το μαγικό ταξίδι ανά τους αιώνες, που τελικά επιχειρείται στο πλαίσιό του».

Η Μαρία Γκασούκα είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Λαογραφίας και Φύλου του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Ο Αλέξανδρος Καπανιάρης Διδάκτορας Ψηφιακής Λαογραφίας, Διδάσκων στο Τμήμα Επικοινωνίας & Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΦΥΛΑ, ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΦΥΛΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Έπειτα από πρωτοβουλία του Μανόλη Βαρβούνη (Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Κοσμήτορας της Σχολής Κλασσικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών), του Γεώργιου Κατσαδώρου (Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Άλέξανδρου Καπανιάρη (Δρ. Ψηφιακής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Καθηγητής Σύ μβουλος Ε.Α.Π. – Ελληνικός Πολιτισμός) και κατόπιν ανοικτής πρόσκλησής τους, ως Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και ως Εργαστήριο Γλωσσολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, προέκυψε ο παρών Τιμητικός Τόμος για την Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου Μαρία Γκασούκα. Στην πρόσκληση αυτή ανταποκρίθηκαν τριάντα επτά επιστήμονες και επιστημόνισσες, τιμώντας έτσι με τη συμμετοχή τους την Μαρία Γκασούκα για τη συνεχή προσφορά της στον εκσυγχρονισμό και την ανανέωση των Σύγχρονων Λαογραφικών Σπουδών, αλλά και στη Φεμινιστική Σκέψη και Επιστήμη, καταθέτοντας είκοσι εννιά πρωτότυπα κείμενα-μελέτες. Πρόκειται για μια σειρά από εξαιρετικά κείμενα τα οποία συμβάλλουν –το καθένα ξεχωριστά, αλλά και ταυτόχρονα όλα μαζί– στην ενίσχυση του πολυποίκιλου ακαδημαϊκού φάσματος σπουδών με το οποίο ασχολείται η Μαρία Γκασούκα, και στο οποίο οι Άνθρωποι, τα Φύλα, οι Ταυτότητες και οι Πολιτισμοί, όταν προσεγγίζονται από λαογραφική και έμφυλη σκοπιά, εμπλέκονται και αλληλοσυ μπληρώνονται.

Χαιρετισμούς τιμής και αγάπης, στον παρόντα τόμο, απευθύνουν η Πρυτάνισσα του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγήτρια Χρυσή Βιτσιλάκη, ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγητής Στέφανος Γκρίτζαλης, ο Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγητής Δημήτριος Παπαγεωργίου, η Αντιπρυτάνισσα του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγήτρια Έλενα Θεοδωροπούλου, η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Φύλου και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας του ίδιου Πανεπιστημίου Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη, καθώς και η πρώην Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων και νυν Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικών Πανεπιστημιακών (ΕΛΕΓΥΠ) Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαρία Στρατηγάκη.