ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ιδρύθηκε από το Νικόλαο Γ. Πολίτη. Η επίσημη ίδρυσή της έγινε στις 11 Ιανουαρίου 1909, ενώ η άτυπη συνέλευση για το σκοπόν αυτό έγινε στις 28 Δεκεμβρίου 1908 στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Στον κανονισμό της ορίζεται ότι έργο της Εταιρείας είναι η καλλιέργεια και προαγωγή των λαογραφικών ερευνών και σπουδών, ιδίως των αναφερόμενων στη γνώση του ελληνικού και των άλλων λαών της Βαλκανικής.

Σημερινό Διοικητικό Συμβούλιο | Το Πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο και οι Πρόεδροι

Αρχαιρεσίες

Οι αρχαιρεσίες για ανάδειξη νέου Δ.Σ. γίνονται κάθε τρία χρόνια, από ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. είναι δώδεκα.

Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Έλληνες και ξένοι λαογράφοι. Βιοεργογραφικά μελετήματα

Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Έλληνες και ξένοι λαογράφοι. Βιοεργογραφικά μελετήματα, εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα 2022

Κατά τη διάρκεια της πανεπιστημιακής του σταδιοδρομίας, ο Καθηγητής Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης έχει μελετήσει το έργο σπουδαίων Ελλήνων και ξένων λαογράφων, το οποίο καταγράφει και συγκεντρώνει στο βιβλίο του “Έλληνες και Ξένοι Λαογράφοι ‒ Βιοεργογραφικά Μελετήματα". Ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να ενημερωθεί για το έργο σημαντικών διδασκάλων της επιστήμης του παραδοσιακού και σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού, και να αναζητήσει νέα θεματολογία για τις προσωπικές του έρευνες.
 
Περιεχόμενα του βιβλίου:

Πρόλογος ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ

Μνήμη Νικολάου Γ. Πολίτη, θεμελιωτή της Ελληνικής Λαογραφίας - Οι «Γνωμοδοτήσεις» τoυ Νικολάου Γ. Πολίτη περί μετονομασίας Συνοικισμών και Κοινοτήτων - Ο Καθηγητής Δημήτριος Σ. Λουκάτος “Folklorica Contemporanea” - Επιστολές του Δημ. Σ. Λουκάτου σε Αθηναϊκές εφημερίδες - Συμπλήρωμα βιοεργογραφίας (1934-1995) του Καθηγητή, Λαογραφίας Δημ. Σ. Λουκάτου- Ο Στίλπων Π. Κυριακίδης και η Θράκη - Ο Δημήτριος Β. Οικονομίδης και η Λαογραφία - Ο Καθηγητής Μ. Γ. Μερακλής και η Κοινωνική Λαογραφία - Ο Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης και η προσφορά του στην έρευνα της Θρησκευτικής Λαογραφίας - Η συμβολή του Μ. Γ. Βαρβούνη στη μελέτη του λαϊκού πολιτισμού της Δωδεκανήσου - Ο Καθηγητής Αριστείδης Ν. Δουλαβέρας και η προσφορά του στη Λαογραφία.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ ‒ ΒΙΟΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ

Ο Καθηγητής Β. Δ. Αναγνωστόπουλος και ο λαϊκός - Η συμβολή της Μαρίας Γκασούκα στην Ψηφιακή Λαογραφία - Λαογραφικό Eγκώμιο στον Γεράσιμο Ρηγάτο - Ο I. Μ. Χατζηφώτης και η προσφορά του στον λαϊκό πολιτισμό της Δωδεκανήσου  - Ο Πανταζής Κοντομίχης και η προσφορά του στον λαϊκό πολιτισμό της Λευκάδας  - Ο Κώστας Γ. Σαχινίδης και ο Ελληνικός λαϊκός πολιτισμός - Η συμβολή του Κωνσταντίνου Μηνά στην έρευνα της Καρπαθιακής Λαογραφίας - Παύλος Γνευτός: Ένας πρωτοπόρος της μελέτης του Ροδιακού δημοτικού τραγουδιού - Ο Αντώνης Μ. Σοφός και το λαογραφικό του έργο για την Κάσο .

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΞΕΝΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ - Ο Richard M. Dawkins και η Δωδεκανησιακή Λαογραφία - Richard M. Dawkins και Έλληνες λαογράφοι.

Άγνωστες επιστολές προς τον Άγγλο επιστήμονα - Alan Dundes (1934-2005). Eπιφανής Αμερικανός λαογράφος και ανθρωπολόγος. Νεκρολογία και επιστημονική αποτίμηση - Ο Samuel Baud-Bovy και η προσφορά του στην εθνομουσικολογική και λαογραφική έρευνα της Δωδεκανήσου - Ο Ludwig Ross και η Κάρπαθος. Τα πρώτα λαογραφικά - Ο Καθηγητής Wolfgang Mieder και η Νεωτερική Λαογραφία στις Η.Π.Α. Το παράδειγμα της παροιμίας. Πρώτες δημοσιεύσεις
 
Σημείωμα του συγγραφέα:

«Κατά τη διάρκεια της πανεπιστημιακής σταδιοδρομίας μου, εκτός από το διδακτικό και ερευνητικό συγγραφικό μου έργο σε τομείς της Λαογραφίας, με ενδιέφερε να μελετήσω και το έργο σημαντικών διδασκάλων της επιστήμης του παραδοσιακού και σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού. Και τούτο για να έχω μια πρισματική εικόνα για την προσφορά τους στο γνωστικό μου αντικείμενο, με το οποίο ασχολήθηκα ήδη από τα μαθητικά μου χρόνια με πρωτόλεια δημοσιεύματα.

Όπως ήταν αυτονόητο, έπρεπε να ανατρέξω συγχρόνως και σε βιογραφικά τους στοιχεία για μια πληρέστερη ενημέρωσή μου. Έτσι, ασχολήθηκα με τη ζωή και το έργο του ιδρυτή και θεμελιωτή της λαογραφικής επιστήμης στην Ελλάδα Νικολάου Γ. Πολίτη και, στη συνέχεια, με την προσφορά των διδασκάλων μου Δημητρίου Σ. Λουκάτου και Μιχαήλ Γ. Μερακλή. Η ζωή και το έργο των δύο καθηγητών μου αναδείχθηκε και από την έκδοση αντίστοιχων τιμητικών τόμων, τους οποίους επιμελήθηκα (ειδικά για τον πρώτο, με τη συνεργασία και άλλων συναδέλφων).

Με την πάροδο των ετών και την παράλληλη συμμετοχή μου σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια, αλλά και τις συμπληρωματικές λαογραφικές και ανθρωπολογικές σπουδές μου στο εξωτερικό, παρουσίασα σε ανακοινώσεις και δημοσιεύματα το έργο (ή όψεις του) και άλλων σπουδαίων λαογράφων, όπως ήταν οι καθηγητές Στίλπων Π. Κυριακίδης και Δημήτριος Β. Οικονομίδης, αλλά και νεώτεροι συνάδελφοι, με πλούσιο συγγραφικό έργο, όπως οι Κωνσταντίνος Μηνάς, Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Αριστείδης Ν. Δουλαβέρας, Βασίλης Δ. Αναγνωστόπουλος, Μαρία Γκασούκα και Γεράσιμος Ρηγάτος.

Υπάρχουν όμως και μελετητές της Λαογραφίας, κυρίως φιλόλογοι, που έδωσαν αξιόλογο και πρωτότυπο έργο, το οποίο πρόσεξα ιδιαίτερα και με απασχόλησε στα διαβάσματα και τις έρευνές μου. Αυτοί είναι οι Πανταζής Κοντομίχης (από τη Λευκάδα), Αντώνης Μ. Σοφός (από την Κάσο), Ιωάννης Μ. Χατζηφώτης (από το Καστελλόριζο και τη Σύμη), Κώστας Σαχινίδης (από την Ελασσόνα Λάρισας) και ο ιατροφιλόσοφος Παύλος Γνευτός (από τη Ρόδο).

Στη διάρκεια των σπουδών μου στο εξωτερικό, είχα την τύχη να γνωρίσω, ως δάσκαλο και συνάδελφο, τον διάσημο Αμερικανό καθηγητή της Λαογραφίας και Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Berkeley (Η.Π.Α.) Alan Dundes, ο οποίος έφυγε αναπάντεχα και πρόωρα από τη ζωή. Ο καθηγητής Dundes είχε έλθει τότε (πανεπ. έτος 1982-1983) στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ως επισκέπτης καθηγητής, και δίδαξε σε μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές σύγχρονα και νεωτερικά θέματα της Λαογραφίας. Ο Dundes, με πρόσκλησή μου, επισκέφτηκε και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου έδωσε διάλεξη τον Ιούνιο του 1999, με θέμα Modern Greek Folkloristics: An Outsider’s View?, στο κατάμεστο από φοιτητές και επιστήμονες διάφορων ειδικοτήτων Αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος».

Οι βιβλιογραφικές αναζητήσεις μου, και λόγω καταγωγής, με οδήγησαν στο έργο των ξένων καθηγητών Richard M. Dawkins, Samuel Baud-Bovy, Ludwing Ross αλλά και του Wolfgang Mieder.» –Μ. Α. Α.

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΕΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΠΜΣ «ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΜΕΓΑΣ»

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΕΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΠΜΣ «ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΜΕΓΑΣ» ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2022-2023

Το Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών προκηρύσσει διαγωνισμό για την εισαγωγή μεταπτυχιακών φοιτητών στο ιδρυθέν Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο «Λαϊκός πολιτισμός και λογοτεχνία-Γεώργιος Α. Μέγας», σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4485/17 (ΦΕΚ Α΄ 114) (ΦΕΚ ίδρυσης 3932 Τ.Β΄26-8-21 και ΦΕΚ Έγκρισης Κανονισμού 3889 Τ.Β΄ 20-8-2021) για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023.

Το ΠΜΣ απονέμει Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) στην ειδίκευση «Λαϊκός πολιτισμός και λογοτεχνία» (Folklore and Literature).

Στο ΠΜΣ «Λαϊκός πολιτισμός και λογοτεχνία- Γεώργιος Α. Μέγας» γίνονται δεκτοί ως υποψήφιοι:

1. Απόφοιτοι Τμημάτων (Ελληνικής) Φιλολογίας της ημεδαπής ή ομοταγών, αναγνωρισμένων από τον ΔΟΑΤΑΠ, ιδρυμάτων της αλλοδαπής.
2. Απόφοιτοι λοιπών Τμημάτων Φιλοσοφικών Σχολών της ημεδαπής ή ομοταγών, αναγνωρισμένων από τον ΔΟΑΤΑΠ, ιδρυμάτων της αλλοδαπής.
3. Απόφοιτοι άλλων Τμημάτων ΑΕΙ της ημεδαπής ή ομοταγών, αναγνωρισμένων από τον ΔΟΑΤΑΠ, ιδρυμάτων της αλλοδαπής.

Σημείωση:

Γίνονται δεκτοί ως υπεράριθμοι:

1. Μέλη των κατηγοριών ΕΕΠ, ΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ, σύμφωνα με την παρ. 8 του άρ. 34 του ν. 4485/2017, χωρίς εξέταση.
2. Υπότροφοι δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων, εφόσον επιτύχουν στην προβλεπόμενη από τον Κανονισμό εξέταση.

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσοι ολοκλήρωσαν τον κύκλο σπουδών τους κατά την εξεταστική περίοδο ‘’Σεπτεμβρίου 2022’’.

Το ΠΜΣ «Λαϊκός Πολιτισμός και Λογοτεχνία» δέχεται δώδεκα (12) φοιτητές ανά ακαδημαϊκό έτος κατ’ ανώτατο όριο.

Απαραίτητα δικαιολογητικά:

1.  Αίτηση Συμμετοχής.
2.  Βιογραφικό σημείωμα.
3. Επικυρωμένο Αντίγραφο πτυχίου ή βεβαίωση περάτωσης σπουδών, (με αναγνώριση από Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. όπου απαιτείται).
4. Αντίγραφα τυχόν επιπλέον πτυχίων ή πιστοποιητικών.
5. Πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας με βαθμό πτυχίου.
6. Αντίτυπα τυχόν δημοσιευμάτων σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή.
7. Αποδεικτικά τυχόν επαγγελματικής ή ερευνητικής δραστηριότητας.
8. Υπόμνημα έως 1.500 λέξεις στο οποίο να αναφέρονται τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του/της υποψήφιου και οι λόγοι για τους οποίους επιθυμεί να συνεχίσει τις σπουδές του/της σε μεταπτυχιακό επίπεδο και δη στο συγκεκριμένο Πρόγραμμα.
9. Φωτοτυπία δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας.
10. Πιστοποίηση επαρκούς γνώσης μιας ξένης γλώσσας επιπέδου τουλάχιστον C1 ή δύο ξένων γλωσσών επιπέδου Β2 (απαραίτητα η μια εκ των δύο γλωσσών να είναι η Αγγλική). Για τους αλλοδαπούς υποψηφίους απαιτείται επιπλέον βεβαίωση ελληνομάθειας επιπέδου Β2 από κρατικό φορέα. Η βεβαίωση ελληνομάθειας απαιτείται και για τους αλλοδαπούς υποτρόφους.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπεριλάβουν στο φάκελό τους κάθε άλλο στοιχείο που θεωρούν ότι ενισχύει την υποψηφιότητά τους.

Η αίτηση, το υπόμνημα και το βιογραφικό συντάσσονται στην ελληνική γλώσσα και καταθέτονται δακτυλογραφημένα.

Οι υποψήφιοι μπορούν να καταθέτουν την αίτησή τους με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στη Γραμματεία του Τμήματος, (κτήριο Φιλοσοφικής Σχολής, 3^ος όροφος, γραφείο 306), από την Τετάρτη, 12 Σεπτεμβρίου 2022 έως και τη Δευτέρα, 26 Σεπτεμβρίου 2022, καθημερινά, 11.00-14.00. Σε περίπτωση κωλύματος η αίτηση μπορεί να αποσταλεί μέσω courier, (όχι ΕΛΤΑ).

Για πληροφορίες απευθυνθείτε στην κ. Π. Μποϊντά. Τηλ. 210-7277386, e-mail: pbointa@phil.uoa.gr.

Ο διαγωνισμός θα διενεργηθεί στο Κτήριο της Φιλοσοφικής Σχολής (Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου), το πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου 2022.

Σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών ενδέχεται να υπάρξουν τροποποιήσεις στις ημερομηνίες διενέργειας του διαγωνισμού, οι οποίες θα κοινοποιηθούν με νεότερη ανακοίνωση.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ Θ. ΠΑΠΑΘΩΜΑΣ

ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΑΜΟΥ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΕΛΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗ

Ο Δήμαρχος Ανατολικής Σάμου σε ειδική εκδήλωση την Παρασκευή 26 Αυγούστου 2022 και ώρα 20.00 στην πλατεία Δημαρχείου στην πόλη της Σάμου απονέμει το Χρυσό Μετάλλιο του Δήμου Ανατολικής Σάμου στον Καθηγητή Μ. Γ. Βαρβούνη, Διευθυντή του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Κοσμήτορα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Β΄ Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας. Για τον τιμώμενο μιλά ο δημοσιογράφος κ. Μάνος Στεφανάκης. Η ύψιστη αυτή τιμητική διάκριση απονέμεται, μετά από ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, για το σύνολο του έργου και της προσφοράς του κ. Βαρβούνη στην καταγραφή και μελέτη του λαϊκού πολιτισμού και της ιστορίας της Σάμου.

Δείτε το πρόγραμμα

Ψηφιακά Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών

Τα Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών σε Ψηφιακή Μορφή

Κυκλοφορήθηκαν από το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης σε ψηφιακή μορφή τα Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών σε επιμέλεια των Μ. Γ. Βαρβούνη και Θ. Β. Κούγκουλου:

· Μανόλης Γ. Βαρβούνης - Θανάσης Β. Κούγκουλος (επιμ.), Ελληνισμός και Βαλκάνια - αμφίδρομες σχέσεις: γλώσσα, ιστορία, λογοτεχνία, πολιτισμός (1453-2019). Πρακτικά 4ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών, Κομοτηνή 22-24 Νοεμβρίου 2019, τόμοι Α΄, Β΄, Γ1΄, Γ2΄, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης - Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών - Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας - Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας 13, 14, 15Α, 15Β) - Παρατηρητής της Θράκης, Κομοτηνή 2022, σελ. 530, 385, 422, 402.

Το 4ο Συνέδριο των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών διοργανώθηκε από το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, στην Κομοτηνή από τις 22 έως τις 24 Νοεμβρίου 2019. Έλαβαν μέρος διακόσιοι δύο σύνεδροι από δεκαοκτώ χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Σερβία, Αλβανία, Πολωνία, Γεωργία, Ρωσία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Σουηδία, Ελβετία, Αυστρία, Κύπρο και Ελλάδα) και πραγματοποιήθηκαν εκατόν εβδομήντα πέντε ανακοινώσεις. Στα Πρακτικά κατατέθηκαν εκατόν είκοσι έξι μελέτες, οι οποίες κατανέμονται σε τρεις τόμους. Ο πρώτος και ο δεύτερος περιλαμβάνουν μελέτες για τη λογοτεχνία, το θέατρο και τον κινηματογράφο και ο τρίτος, ο οποίος διαιρείται σε δύο μέρη (Γ1 και Γ2), για τη λαογραφία, την κοινωνική ανθρωπολογία, τη γλωσσολογία και την ιστορία.

Μπορείτε να κατεβάσετε τους ψηφιακούς τόμους των Πρακτικών από την ιστοσελίδα του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (σειρά Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, αριθμοί 13, 14, 15Α, 15Β):

https://www.he.duth.gr/el/page/monografies

Συγκεκριμένα:

Τόμος Α΄: https://he.duth.gr/erg_laog/conf1/a_tomos.pdf

Τόμος Β΄: https://he.duth.gr/erg_laog/conf1/b_tomos.pdf

Τόμος Γ΄ - Μέρος Γ1΄: https://he.duth.gr/erg_laog/conf1/c1_tomos.pdf

Τόμος Γ΄ - Μέρος Γ2΄: https://he.duth.gr/erg_laog/conf1/c2_tomos.pdf

Σύντομα θα ακολουθήσει με την ευγενική χορηγία της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και έντυπη έκδοση σε περιορισμένα αντίτυπα, που προορίζονται για τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες των συναφών με τις νεοελληνικές σπουδές ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.

ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ

Μία νέα επιστημονική έκδοση, 900 περίπου σελίδων, την έβδομη της σειράς της επιστημονικών μονογραφιών και εκδόσεών του, παρουσίασε το «Κέντρο Εκκλησιαστικών, Ιστορικών και Πολιτισμικών Μελετών» της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου και Ικαρίας, σε συνεργασία με τις ευφήμως γνωστές εκδόσεις της Θεσσαλονίκης του Αντ. Σταμούλη, οι οποίες ειδικεύονται στα επιστημονικά και ακαδημαϊκά συγγράμματα.

Πρόκειται για το νέο βιβλίο του Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας και Κοσμήτορα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Μανόλη Γερ. Βαρβούνη, που έχει τίτλο «Εκκλησιαστική ζωή και παράδοση στην Ηγεμονία της Σάμου (1834 - 1912). Η μαρτυρία των πηγών. Θεσσαλονίκη 2022» (σσ. 895, εκδ. Ιερά Μητρόπολις Σάμου και Ικαρίας / Κέντρο Εκκλησιαστικών, Ιστορικών και Πολιτισμικών Μελετών - Σειρά: Επιστημονικών Μελετημάτων, αρ. 7 - εκδ. οίκος Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη), και έχει γραφτεί σε συνεργασία με τον κ. Παναγιώτη Τζουμέρκα, Αναπληρωτή Καθηγητή Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τα πορίσματα μακροχρόνιων αρχειακών και βιβλιογραφικών ερευνών σχετικά με την ιστορική πορεία, την διάθρωση, τα πρόσωπα, τους θεσμούς και την παράδοση της Εκκλησίας της Σάμου, κατά την διάρκεια της περιόδου της Ηγεμονίας της Σάμου (1834 - 1912).

Το βασικό αρχειακό υλικό που μελετάται και εκδίδεται εδώ, καλύπτει την χρονική περίοδο 1851 / 1852 ως το 1912, δηλαδή το διάστημα ανάμεσα στη συστηματική αρχειοθέτηση εγγράφων που αφορούν τις εκκλησιαστικές και μοναστηριακές υποθέσεις της Ηγεμονίας και στην ένωση του νησιού με το ελληνικό κράτος. Ωστόσο καλύπτονται πολλά και σημαντικά γεγονότα ανάμεσα στο 1834 και το 1851 από την σχετική βιβλιογραφία ή δευτερεύουσες πηγές και μαρτυρίες άλλων αρχείων, ενώ η εξιστόρηση επεκτείνεται ως το 1913 - 1914, δηλαδή και κατά την περίοδο της Προσωρινής Κυβέρνησης της Σάμου.

Και τούτο επειδή τότε η διακυβέρνηση γινόταν μεν εν ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων, ωστόσο κατά την μεταβατική εκείνη περίοδο, πριν η ένωση ολοκληρωθεί με την εγκατάσταση διοικητικών αρχών του ελληνικού κράτους, πολλοί από τους μηχανισμούς και τους θεσμούς της ηγεμονικής διακυβέρνησης παρέμειναν σε ισχύ, ιδίως σε τομείς όπως η εκκλησιαστική ζωή και διοίκηση. Για το έργο αυτό, απαιτήθηκε μακροχρόνια και συστηματική αρχειακή έρευνα, ιδίως στα ΓΑΚ-Αρχεία Σάμου, όπου σώζεται το αρχείο της ηγεμονικής περιόδου, από το 2012 και μετά, και ιδίως κατά την περίοδο 2013 - 2014.

Την έρευνα διεξήγε ο κ. Μαν. Βαρβούνης, που συνέγραψε επίσης και το πρώτο μέρος της μελέτης, ενώ ο κ. Παν. Τζουμέρκας ασχολήθηκε με την ταξινόμηση και την μεταγραφή των εγγράφων, τα οποία εκδίδονται στο δεύτερο μέρος του τόμου, καθώς και με τα παραρτήματα. Στο τέλος το βιβλίο περιλαμβάνει εκτενή βιβλιογραφία για την Εκκλησία και την Ηγεμονία της Σάμου, καθώς και χρηστικό ευρετήριο ονομάτων και προσώπων.

Πρόκειται για πολύμοχθο και θεμελιώδες έργο αναφοράς, με πρωτότυπη και ολοκληρωμένη συνθετική ανάλυση, καθώς και με παράθεση πολλών πρωτογενών πηγών και αρχειακών τεκμηρίων, που απαίτησε χρόνο και κόπο στο οποίο θα παραπέμπουν στο μέλλον όλοι οι ασχολούμενοι με τη νεότερη και σύγχρονη, εκκλησιαστική, πολιτική και πολιτιστική ιστορία του αιγαιοπελαγίτικου χώρου.