ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ιδρύθηκε από το Νικόλαο Γ. Πολίτη. Η επίσημη ίδρυσή της έγινε στις 11 Ιανουαρίου 1909, ενώ η άτυπη συνέλευση για το σκοπόν αυτό έγινε στις 28 Δεκεμβρίου 1908 στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Στον κανονισμό της ορίζεται ότι έργο της Εταιρείας είναι η καλλιέργεια και προαγωγή των λαογραφικών ερευνών και σπουδών, ιδίως των αναφερόμενων στη γνώση του ελληνικού και των άλλων λαών της Βαλκανικής.

Σημερινό Διοικητικό Συμβούλιο | Το Πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο και οι Πρόεδροι

Αρχαιρεσίες

Οι αρχαιρεσίες για ανάδειξη νέου Δ.Σ. γίνονται κάθε τρία χρόνια, από ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. είναι δώδεκα.

ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΗΝΑΣ ΑΛ. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ ΚΑΙ ΜΑΝΟΛΗΣ ΓΕΡ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ ΕΠΙΤΙΜΟΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Με πράξη της Πρυτάνεως του Πανεπιστημίου του Αιγαίου καθηγήτριας κας Χρυσής Βιτσιλάκη, μετά από απόφαση της Συγκλήτου και σχετική πρόταση του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 3379 τευχ. Β΄ (13 Αυγούστου 2020), απονεμήθηκε η ύψιστη ακαδημαϊκή τιμή του «Επίτιμου Διδάκτορα» στον Ομότιμο Καθηγητή Λαογραφίας του ΕΚΠΑ κ. Μηνά Αλ. Αλεξιάδη και στον Καθηγητή Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου πανεπιστημίου Θράκης κ. Μανόλη Γερ. Βαρβούνη.

Η απονομή του επίτιμου διδακτορικού τίτλου στον κ. Αλεξιάδη έγινε για το έργο του σχετικά με το λαϊκό πολιτισμό τόσο της Καρπάθου, όσο και των Δωδεκανήσων, και επειδή «ως γνήσιο τέκνο της Δωδεκανήσου, με τις πολυάριθμες μελέτες του και την πανεπιστημιακή του διδασκαλία έχει αναδείξει τη νεωτερική λαογραφία». Αντιστοίχως, η απονομή του επίτιμου διδακτορικού τίτλου στον κ. Βαρβούνη έγινε επειδή με το έργο του ανέδειξε και μελέτησε επιστημονικά τον λαϊκό πολιτισμό τόσο της Σάμου όσο και πολλών άλλων νησιών του Αιγαίου, αλλά και επειδή, κατά το σκεπτικό της απόφασης «στο ογκωδέστατο και πολυσχιδές έργο του περικλείει, αλλά και ακατάπαυστα επαξίως προβάλλει όλες τις εκφάνσεις του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού στην Ελλάδα αλλά και στον διεθνή χώρο».

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα τιμητική για τους Καθηγητές Μηνά Αλ. Αλεξιάδη και Μανόλη Γερ. Βαρβούνη απόφαση, δεδομένου ότι και οι δύο κατάγονται από νησιά του Αιγαίου, αλλά και ότι το μεγαλύτερο μέρος του ερευνητικού, συγγραφικού, επιστημονικού και κοινωνικού έργου τους αναφέρεται στον λαϊκό πολιτισμό και την παράδοση των νησιών του Ελληνικού Αρχιπελάγους. Επίσης πρόκειται για τιμή και για την Εταιρεία μας, στο Διοικητικό Συμβούλιο της οποίας ο Καθηγητής Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης είναι Γενικός Γραμματέας και ο Καθηγητής Μανόλης Γερ. Βαρβούνης Αντιπρόεδρος Β΄, και στην διοίκηση και το επιστημονικό λαογραφικό έργο της οποίας προσφέρουν και οι δύο επί σειρά ετών.

Δυο εξαμηνιαία μαθήματα για την επιστήμη της λαογραφίας από την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας

Ψηφιακή Λαογραφία Ε΄ εξάμηνο, (α κύκλος)

Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Πολιτιστική / Τουριστική Ανάπτυξη (ΣΤ’ εξάμηνο, α’ κύκλος)

Η Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας, τμήμα του Φορέα Πολιτισμού της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού, «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη Διάσωση του Πολιτιστικού Αποθέματος», συνεχίζει την λειτουργία της, παρά την αναστολή λειτουργίας των Πολιτιστικών δραστηριοτήτων ένεκα των προληπτικών, ειδικών μέτρων του Υπουργείου Υγείας, για τον περιορισμό της πιθανότητας εξάπλωσης της επιδημίας κορωνοϊού στη χώρα μας.

Πρόκειται για το μάθημα της Ψηφιακής Λαογραφίας του Ε’ εξαμήνου (α' κύκλος) που άρχισε από 9 Μαρτίου 2020 και πραγματοποιούνται με εξ αποστάσεως πρόγραμμα (e-learning).

Το μάθημα διερευνά ένα καινούργιο ερευνητικό πεδίο της λαογραφίας, αυτό της ψηφιακής λαογραφίας (e-folklore ή digital folklore) σε σχέση με την εκπαίδευση και την παραγωγή ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού. Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, τα διαδραστικά μέσα του διαδικτύου και οι εμπλουτισμένες ψηφιακές διδασκαλίες αποτελούν βασικά στοιχεία αυτής της νέας προσέγγισης.

Επιστημονικός Υπεύθυνος του μαθήματος είναι ο Οργανωτικός Γραμματέας της «Μαγνήτων Κιβωτού», Δρ Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Ξεκίνησαν οι εγγραφές στην Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας (http://learn.cultureacademy.gr/) για τα εξ αποστάσεως (e-learning) μαθήματα του τριετούς προγράμματος «Εισαγωγή στην Επιστήμη του Λαϊκού Πολιτισμού». Ειδικότερα στο Χειμερινό Εξάμηνο (2020-21) θα ξανά προσφερθεί το μάθημα Ψηφιακή Λαογραφία (Ε’ εξάμηνο, β’ κύκλος) με επιστημονικό υπεύθυνο τον Αλέξανδρο Καπανιάρη, Δρ Ψηφιακής Λαογραφίας, Μεταδιδακτορικό Ερευνητή του Τ.Ι.Ε. Δ.Π.Θ, Διδάσκων στο Ε.Α.Π.

 

Οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να ενημερωθούν το πρόγραμμα σπουδών μπορούν να επισκεφθούν το σύνδεσμο:

http://learn.cultureacademy.gr/pluginfile.php/4776/mod_page/content/13/programma-spoudwn-psifiaki-laografia-2020-21.pdf

Για την εγγραφή στο μάθημα: http://learn.cultureacademy.gr/login/index.php

 

Το δεύτερο μάθημα που θα προσφερθεί στο Χειμερινό Εξάμηνο (2020-21) έχει τίτλο: Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Πολιτιστική / Τουριστική Ανάπτυξη (ΣΤ’ εξάμηνο, α’ κύκλος) με επιστημονικούς υπεύθυνους: Μ. Γ. Βαρβούνη, Καθηγητή Λαογραφίας και Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., Μαρία Γκασούκα, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Πανεπιστημίου Αιγαίου, Νάντια Μαχά - Μπιζούμη, Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., και τον Δρ Αλέξανδρο Καπανιάρη, Μεταδιδακτορικό Ερευνητή Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ., Διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

 

Οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να ενημερωθούν το πρόγραμμα σπουδών μπορούν να επισκεφθούν το σύνδεσμο:

http://learn.cultureacademy.gr/pluginfile.php/4775/mod_page/content/12/programma-spoudwn-laikos-politismos-2020-21.pdf

Για την εγγραφή στο μάθημα: http://learn.cultureacademy.gr/login/index.php

 

Τα μαθήματα γίνονται σε συνεργασία με το Εργαστήριο Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. και το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Νέο Διοικητικό Συμβούλιο Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας για την τριετία 2020-2023

To ΔΣ της ΕΛΕ, όπως προέκυψε από τις αρχαιρεσίες της 29ης Ιουνίου 2020, αφού συνήλθε σε σώμα στα γραφεία της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, διαμορφώθηκε ως εξής:

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

• Μιχ. Γ. Μερακλής, Πρόεδρος
• Βάλτερ Πούχνερ, Α' Αντιπρόεδρος
• Μανόλης Βαρβούνης, Β' Αντιπρόεδρος
• Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Γεν. Γραμματέας
• Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης, Ειδικός Γραμματέας
• Γεώργιος Κούζας, Ταμίας
• Ρέα Κακάμπουρα, Μέλος
• Άννα Λυδάκη, Μέλος
• Δημήτριος Πεταλάς, Μέλος
• Αριστ. Δουλαβέρας, Μέλος
• Γεράσιμος Ρηγάτος, Μέλος
• Μανόλης Σέργης, Μέλος

ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ

• Βασιλική Χρυσανθοπούλου
• Γεώργιος Βοζίκας
• Ανδρομάχη Οικονόμου
• Γεώργιος Κατσαδώρος

ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

• Δέσποινα Δαμιανού
• Αθηνά Μαχά
• Αναγνώστης Παπακυπαρίσσης

 

Manolis G. Varvounis - FOLKLORE AND ETHNOGRAPHY IN GREECE

Κυκλοφορήθηκε πρόσφατα το νέο βιβλίο του Καθηγητή Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας και Διευθυντή του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του ΔΠΘ κ. Μανόλη Γερ. Βαρβούνη, Αντιπροέδρου Β΄ της ΕΛΕ, το οποίο είναι γραμμένο στα αγγλικά.

Στο βιβλίο αυτό, μετά την εισαγωγή, συγκεντρώνονται δεκαεπτά μελέτες γραμμένες σε αγγλική γλώσσα, δημοσιευμένες, υπό δημοσίευση ή αδημοσίευτες, που αναφέρονται σε ζητήματα λαογραφίας και εθνογραφίας του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού.

Ορισμένες μάλιστα από αυτές αποτελούν αντικείμενο κοινής ερευνητικής και συγγραφικής δραστηριότητας και προσπάθειας με συναδέλφους (Αλ. Καπανιάρης, Γ. Κούζας, Ν. Μαχά, Ν. Ροδοσθένους).

Κάποιες μελέτες του τόμου αναφέρονται σε ζητήματα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (e-learning) της Λαογραφίας και της Αρχειακής Εθνογραφίας, καθώς και σε συναφή ερευνητικά προγράμματα, με τα προβλήματα που τίθενται και τις λύσεις που δόθηκαν, κάτι που στο χώρο της Λαογραφίας αποτελεί πρωτοποριακή συμβολή του κ. Βαρβούνη.

Άλλες αναφέρονται σε έθιμα και τελετουργίες, στις επιδράσεις του τουρισμού στον σύγχρονο ελληνικό λαϊκό πολιτισμό, σε νεωτερικά είδη του έντεχνου λαϊκού λόγου και στον κλάδο της θρησκευτικής λαογραφίας, στην εξέλιξη της μελέτης της ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας και στα σπουδαιότερα πορίσματα της μελέτης αυτής όπως διεξάγεται σήμερα από τους Έλληνες λαογράφους.

Επίσης υπάρχουν εργασίες και για την εξέλιξη της βιβλιογραφίας σχετικά με τη λαογραφική μελέτη των Πομάκων της Θράκης και, εισαγωγικά, για την εξέλιξη και τους προσανατολισμούς των ελληνικών λαογραφικών σπουδών κατά τον 21ο αι. Οι μελέτες που συγκεντρώνονται στον τόμο αυτό φανερώνουν την πρόοδο, την εξέλιξη και τους θεωρητικούς, μεθοδολογικούς και ερευνητικούς δρόμους.

Κοινωνικές, Τελετουργικές και Πολιτισμικές Όψεις του Σύγχρονου Λαϊκού Πολιτισμού της Σάμου

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του καθηγητή Λαογραφίας και προέδρου του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, συμπατριώτη μας κ. Μανόλη Γερασίμου Βαρβούνη. Με τίτλο: «Κοινωνικές, Τελετουργικές και Πολιτισμικές Όψεις του Σύγχρονου Λαϊκού Πολιτισμού της Σάμου», από τον εκδοτικό οίκο Κ. & Μ. Σταμούλη / Ιωάννη Αρχ. Χαρπαντίδη, κρατάμε στα χέρια μας έναν εξαιρετικά φροντισμένο και προσεγμένο, σε κάθε λεπτομέρεια, τόμο, για τον σύγχρονο λαϊκό πολιτισμό της ιδιαίτερης πατρίδας του καθηγητή-συγγραφέα, τη Σάμο. Το βιβλίο ο συγγραφέας αφιερώνει στη μνήμη του καθηγητή Κώστα Μ. Σοφούλη (1937 – 2020).

Στο βιβλίο αυτό γίνεται προσπάθεια μελέτης του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού της Σάμου, από τη σκοπιά της νέας ελληνικής λαογραφίας. Για να επιτευχθεί αυτό, χρησιμοποιήθηκαν βεβαίως μεθοδολογικά και θεωρητικά – ερμηνευτικά εργαλεία και από συγγενείς της Λαογραφίας επιστήμες, όπως η Κοινωνική Ανθρωπολογία και η Κοινωνιολογία. Ωστόσο η μελέτη αυτή σχεδιάστηκε και συντέθηκε ως μια καθαρώς λαογραφική ανάγνωση και προσπάθεια ερμηνείας του νεωτερικού και μετανεωτερικού λαϊκού πολιτισμού του νησιού, όπως αυτός διαμορφώνεται από τις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, από την κυριαρχία των τουριστικών εκμεταλλεύσεων, την δράση των συλλόγων, την παρουσία των αποδήμων Σαμίων, αλλά και με βάση τις σύγχρονες διαδικασίες διαχείρισης του παλαιότερου πολιτισμικού αποθέματος, την εισαγωγή νέων πολιτισμικών προτύπων, την φολκλοριστική αναβίωση και την δημιουργία νεωτερικών μορφών λαϊκού πολιτισμού. Με δυο λόγια, υπό το κράτος των εξελίξεων και των επιδράσεων που φέρνει η πολιτισμική παγκοσμιοποίηση και τα παράγωγά της, όπως η εκκοσμίκευση και η απομάγευση του κόσμου, η διολίσθηση από την τελετουργικότητα στην κοινωνικότητα και η μυθοποίηση του παρελθόντος.

Όσα περιλαμβάνονται στις σελίδες του βιβλίου αυτού είναι προϊόντα συστηματικής και συνεχούς βιωματικής και συμμετοχικής ενίοτε παρατήρησης και έρευνας των εκδηλώσεων του νεωτερικού σαμιακού λαϊκού πολιτισμού, με συνδυασμό της emic και της etic προσέγγισης, από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 ως και τις μέρες μας. Μιας παρατήρησης η οποία σε συνδυασμό με την αποδελτίωση τοπικών πηγών και την μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας οδήγησε στη συνειδητοποίηση των εκάστοτε ερευνητικών ζητουμένων, και στην ερμηνευτική προσέγγισή τους. Γι’ αυτό και τα γραφόμενα εδώ μπορούν να θεωρηθούν case study, με εφαρμογή σε ανάλογες περιπτώσεις και άλλων ελληνικών τόπων. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)