«ΠΡΑΣΙΝΟΙ/ΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ/ΕΣ, ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ», Από την παλαιοευρωπαϊκή στην ελληνική λαϊκή παράδοση.
της Μαρία Γκασούκα και του Αλέξανδρου Καπανιάρη
Κυκλοφόρησε το βιβλίο «ΠΡΑΣΙΝΟΙ/ΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΘΕΟΙ/ΕΣ, ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ, Από την παλαιοευρωπαϊκή στην ελληνική λαϊκή παράδοση» της Μαρία Γκασούκα και του Αλέξανδρου Καπανιάρη από τις εκδόσεις Ταξιδευτής στη σειρά «Λαϊκός Πολιτισμός – Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις 7 (Επιστημονική Διεύθυνση: Α. Γ. Καπανιάρης).
Το βιβλίο 214 σελίδων προλογίζει ο Σπύρος Συρόπουλος, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Διαβάζοντας στο οπισθόφυλλο του βιβλίου εύκολα κανείς κατανοεί τη θεματολογία και κομβικά σημεία του περιεχομένου της έκδοσης: «Τι συμβολίζει ο θρύλος των Πράσινων ανθρώπων, που για άλλες/ους προέρχεται από την παλαιοευρωπαϊκή παράδοση, για άλλες/ους από την Ανατολή και τους δρόμους του μεταξιού, για άλλες/ους από τις πράσινες θεότητες της ελληνορωμαϊκής και κέλτικής παράδοσης, ενώ για αρκετές αρκετούς αποτελεί κατασκευή των τελευταίων αιώνων της Κεντρικής Ευρώπης; Είναι το παγανιστικό πνεύμα της φύσης; Το πνεύμα της ένωσής της με τις/τους ανθρώπους, η έκφραση του ετήσιου ανοιξιάτικου κύκλου αναγέννησης και ανάπτυξης της ζωής; Πως εξηγείται η σύνδεσή του με μυθολογικά μοτίβα, όπως αυτό του/της«θνήσκοντα/ουσας και αναστάντος/σης θεού/θεάς» ή με παραδόσεις σαν αυτή των SheelaNaGis, των γυναικών με τα μεγάλα αιδεία; Πως συμβαίνει και συναντάμε πέτρινες και ξυλόγλυπτες αναπαραστάσεις τους ήδη από την μεσαιωνική περίοδο σε εκκλησίες και καθεδρικούς ναούς, να εμφανίζονται μάλιστα πάνω από τις κεντρικές εισόδους τους και συχνά σε κοντινή απόσταση από αναπαραστάσεις του Ιησού; Μπορούμε να υποθέσουμε πως οι παγανιστικές παραδόσεις και δοξασίες, ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με τη φύση και τα δένδρα, ασκούσαν σημαντική επιρροή στους πρώιμους μεσαιωνικούς χρόνους και αργότερα στη νεότερη ευρωπαϊκή λαϊκή παράδοση-και στην ελληνική- στις τελετουργίες και τα έθιμά της; Και, ωστόσο, μήπως έχουν δίκιο όσες/οι δεν τα αποδέχονται όλα αυτά και τα θεωρούν πρόσφατη κατασκευή;
Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια περιπλάνηση στο ευρωπαϊκό βασικά μυθολογικό σύμπαν, σε μεσαιωνικούς θρύλους και έπη, σε μαγιάτικες γιορτές, αλλά και σε ελληνικά έθιμα και δρώμενα, τα οποία φαίνεται να διασώζουν στοιχεία αρχαϊκών παραδόσεων, παρά την όποια αμφισβήτηση και κατά συνέπεια απευθύνεται σε αναγνώστριες και αναγνώστες πρόθυμες/ους να κάνουν αυτό το μαγικό ταξίδι ανά τους αιώνες, που τελικά επιχειρείται στο πλαίσιό του».
Η Μαρία Γκασούκα είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Λαογραφίας και Φύλου του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Ο Αλέξανδρος Καπανιάρης Διδάκτορας Ψηφιακής Λαογραφίας, Διδάσκων στο Τμήμα Επικοινωνίας & Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων.