Ψηφιακά Μέσα και Πολιτισμός: Από το αρχείο στην Ψηφιακή Αφήγηση
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρη & Μανόλης Γ. Βαρβούνη
Εκδόσεις Κ & Μ Σταμούλης
ISBN: 978-960-656-215-0, 472 σελίδες
Ο συλλογικός τόμος «Ψηφιακά Μέσα και Πολιτισμός: Από το αρχείο στην Ψηφιακή Αφήγηση» αποτελεί προϊόν ερευνητικού εγχειρήματος σε σχέση με τις πρακτικές χρήσης ψηφιακών μέσων, για τη δημιουργική χρήση ψηφιοποιημένων αρχειακών τεκμηρίων και όχι μόνο. Τα ψηφιακά μέσα έχουν επιδράσει στον πολιτισμό μας και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας, από τον τρόπο που καταγράφουμε και αποθηκεύουμε τις εμπειρίες μας μέχρι τον τρόπο που επικοινωνούμε και μοιραζόμαστε ιστορίες.
Οι εργασίες του παρόντος συλλογικού τόμου βασίστηκαν σε δυο σημαντικά ερευνητικά προγράμματα όπου αξιοποιήθηκαν τεχνικές και εργαλεία ψηφιακής αφήγησης. Το πρώτο μεικτό πρόγραμμα (εξ αποστάσεως και διά ζώσης) είχε τίτλο «Πηλιορείτες εν Αιγύπτω: Αρχειακή Εθνογραφία με την οπτική των Νέων Τεχνολογιών & του Διαδικτύου» και το δεύτερο μεικτό πρόγραμμα είχε τίτλο «Αρχειακή Εθνογραφία σε αρχεία Τοπικής Ιστορίας με τη χρήση ψηφιακών μέσων» τα οποία και υλοποιήθηκαν από την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας, Τμήμα του Πολιτιστικού Φορέα «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη Διάσωση του Πολιτιστικού Αποθέματος» της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 και το Χειμερινό εξάμηνο του 2019-20. Και τα δύο προγράμματα πραγματοποιήθηκαν με τη συνεργασία και την εποπτεία του Εργαστηρίου Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών & Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και άλλων επιστημονικών φορέων, όπως το Τμήμα Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου και τα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας.
Το πρώτο κεφάλαιο του συλλογικού τόμου έχει τίτλο Ψηφιακά Μέσα και Πολιτισμός: εισαγωγικές παρατηρήσεις είναι του Αλέξανδρου Γ. Καπανιάρη και Μανόλη Γ. Βαρβούνη που είναι και οι επιμελητές της έκδοσης ενώ το συλλογικό τόμο προλογίζει ο Θαρρενός Μπράτιτσης, Καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Κοινωνικών & Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Για κάθε εργασία υπάρχει ένα γραμμωτός κώδικας (QRCode) με μια σχετική ψηφιακή αφήγηση με το κεφάλαιο.
Στην Ενότητα Α΄ με τίτλο «Πηλιορείτες εν Αιγύπτω: Εθνογραφικές προσεγγίσεις των Πηλιορειτών της Αιγύπτου», περιλαμβάνονται οι μελέτες των συγγραφέων που συμμετείχαν στο ετήσιο μεικτό πρόγραμμα (εξ αποστάσεως και διά ζώσης) με τίτλο «Πηλιορείτες εν Αιγύπτω: Αρχειακή Εθνογραφία με την οπτική των Νέων Τεχνολογιών & του Διαδικτύου».
Ειδικότερα περιλαμβάνονται τα παρακάτω κεφάλαια: 1) «Η συνεισφορά των Πηλιορειτών της Αιγύπτου στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες 1878-1918» του Χρήστου Αγιώτη, 2) «Οικογένειες Αιγυπτιωτών Πηλιορειτών στο νεκροταφείο των Ταξιαρχών του Βόλου» της Βασιλείας Γιασιράνη-Κυρίτση, 3) «Κόριννα: Ένα καινοτόμο περιοδικό γεννιέται στο ευεργέτημα του Ε. Αχιλλόπουλου, το Αχιλλοπούλειο Παρθεναγωγείο (1946-1949)» του Ιωάννη Δημακόπουλου, 4) «Ατμοπλοϊκή Εταιρεία “ΠΗΛΙΟΝ” των Στακού – Νανόπουλου» της Αικατερίνης Καραγκούνη, 5) «Αρχείο Οικογενειών Λεγαντίνη – Ρέτσου – Κατσαντώνη, Μούρεσι Πηλίου» της Κατερίνας Π. Μήτσιου.
Στην Ενότητα Β΄ με τίτλο «Ζητήματα Τοπικής Ιστορίας: Εθνογραφικές προσεγγίσεις για ζητήματα Τοπικής Ιστορίας στη Μαγνησία» περιλαμβάνονται οι μελέτες των συγγραφέων που συμμετείχαν στο εξαμηνιαίο μεικτό πρόγραμμα (εξ αποστάσεως και διά ζώσης) με τίτλο «Αρχειακή Εθνογραφία σε Αρχεία Τοπικής Ιστορίας με τη χρήση ψηφιακών μέσων».
Ειδικότερα περιλαμβάνονται τα παρακάτω κεφάλαια: 1) «Η εργασία των ανηλίκων στον Βόλο: εθνογραφία βασισμένη σε προφορικές μαρτυρίες ατόμων που εργάστηκαν ως ανήλικοι τις δεκαετίες του ’40 και του ’50» των συγγραφέων Μαριάνθης Γάκη, Τριαντάφυλλου Ζαχαράκη, Σταμουλίας-Αγάπης Πολύζου και Χρήστου Σουλιώτη, 2) «Μια ζωή δουλεύοντας: Ο Πόντιος κουλουρτζής-μηχανικός στη Μηχανική Καλλιέργεια» της Μελίνας Κωστίδη, 3) «Η Ναυτοπολιτεία των Τρικέρων» των συγγραφέων Αντιγόνης Σδρόλια και Λεωνίδα Χριστοδουλίδη, 4) «Μικρασιάτες έμποροι και επαγγελματίες» της Αργυρώς Μάμαλη-Κοπάνου, 5) «Μικρασιατών “Δρόμοι”» της Αναστασίας Αθ. Κουτσοπούλου.
Η έκδοση θα κυκλοφορήσει αρχές Απριλίου από τις εκδόσεις Σταμούλη και παρουσιάσεις θα γίνουν αρχικά στο Βόλο, στα Τρίκαλα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος.