ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΜΗΝΑΣ ΑΛ. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ, Παραδοσιακός και σύγχρονος λαϊκός πολιτισμός των νεωτέρων Ελλήνων. Σύμμεικτα Μελετήματα

ΜΗΝΑΣ ΑΛ. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ, Παραδοσιακός και σύγχρονος λαϊκός πολιτισμός των νεωτέρων Ελλήνων. Σύμμεικτα Μελετήματα, Εκδοτικός Οίκος Κ. & Μ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2024, σσ. 422. ISBN 978-960-656-195-5.

Κυκλοφορήθηκε, πριν από λίγες ημέρες, από τις καλαίσθητες Εκδόσεις Κ. &. Μ. Σταμούλη, το νέο βιβλίο του Ομότιμου Καθηγητή και Προέδρου της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, «Παραδοσιακός και Σύγχρονος Λαϊκός Πολιτισμός των Νεωτέρων Ελλήνων: Σύμμεικτα Μελετήματα», όπου συγκεντρώνονται μελέτες, ανακοινώσεις σε Συνέδρια, ποικίλα άρθρα, επιφυλλίδες σε Αθηναϊκές εφημερίδες, Επετειακοί Χαιρετισμοί σε σημαντικά πρόσωπα και ένα κείμενο του συγγραφέα στην τοπική (λαογραφικότατη) μηνιαία εφημερίδα «Κρητικά Νέα», που εκδίδεται στην Αθήνα. Η οπτική των μελετημάτων αναφέρεται σε θέματα του Παραδοσιακού και Σύγχρονου Ελληνικού Λαϊκού Πολιτισμού.

Ο κ. Αλεξιάδης αφιερώνει το βιβλίο του στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Ρέα Κακάμπουρα, Γιώργο Κατσαδώρο, Γιώργο Κούζα, Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, Βασίλη Νιτσιάκο, και Μανόλη Σέργη, που αναδείχθηκαν καθηγητές Λαογραφίας σε Ελληνικά Πανεπιστήμια, & στον καθηγητή Λαογραφίας Αριστείδη Ν. Δουλαβέρα, για την πολύχρονη συνεργασία και την αδελφική φιλία τους από τα φοιτητικά χρόνια. Το βιβλίο αποτελείται, μετά από τα Προλεγόμενα, από έξι ενότητες, ως εξής:

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΛΑΟΓΡΑΦΟΥΣ

1. [Επιστολή του Γεωργίου Α. Μέγα στον Ν. Γ. Πολίτη] : «...ἀλλά μέ μεγάλην δυσκολίαν θά ἠμποροῦσά ποτε να χωρισθῶ ἀπό τάς λαογραφικάς μελέτας...».
2. Ο καθηγητής Μ. Γ. Μερακλής και το νεωτερικό λαογραφικό του έργο.
3. Η Συμβολή του καθηγητή Μανόλη Γ. Σέργη στη μελέτη των σχέσεων του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού με την Ελληνική Τηλεόραση (1966-2016).
4. Περσεφόνη Κουτσουράδη και Λαογραφική Κως: Μια επισκόπηση.
5. Η Συμβολή της Μαριάνθης Μελισσουργάκη-Αρφαρά στην έρευνα της Κρητικής Λαογραφίας.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΜΟΥΣΑ

6. Η Απελευθέρωση των Ιωαννίνων στην Ελληνική λαϊκή ποίηση. Λόγος Πανηγυρικός.
7. Απελευθέρωση της Δωδεκανήσου (1947-1948) και λαϊκός ποιητικός λόγος. Λόγος Πανηγυρικός.

ΕΝΤΕΧΝΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

Α. Παραδοσιακά θέματα

8. Λαϊκό αίνιγμα και παιδί. Παιδαγωγική διάσταση της σχέσης.
9. Ελληνικά παραδοσιακά παιχνίδια.
10. Ένα αρχαϊκό μοτίβο στο Νεοελληνικό δημοτικό τραγούδι. Με αφορμή Ναξιακή παραλλαγή του τραγουδιού για τον δρακοντοκτόνο Άγιο Γεώργιο.
11. Ο Καραγκιόζης και το Εικοσιένα. Δύο λαϊκά φυλλάδια για τον θάνατο του Αθανασίου Διάκου.
12. Προσωπογραφία ενός λαϊκού ποιητή «Ομιλιών» από τη Ζάκυνθο.

Β. Σύγχρονα θέματα

13. Λαϊκοί ποιητές ή ποιητάρηδες: Κύπρος-Κρήτη-Κάρπαθος-Κάσος. Βιβλιογραφικές επισημάνσεις.
14. Μια ασυνήθιστη ποιητάρικη σύνδεση Επτανήσου και Κύπρου (μέσω σεισμών)
15.Έντυπη λαϊκή ποίηση σε νησιά του Αρχιπελάγους.
16. Νεωτερική Ελληνική Λαογραφία και Δημοσιογραφία. Το παράδειγμα της αντι-παροιμίας (anti-proverb).
17. Εικονογράφηση «σύγχρονων… δρακοντοκτόνων». Μικρή συμβολή στη σύγχρονη πολιτική σάτιρα.

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ

18.Τρίτη και δεκατρείς.
19. Η ανταλλαγή δώρων.
20.Το εθιμικό ποδαρικό της Πρωτοχρονιάς.
21. Εθιμική Καθαροδευτέρα.
22. Εθιμική Πρωτομαρτιά.
23.Τα εθιμικά ψέματα της Πρωταπριλιάς.
24. Λαογραφική και Εργατική Πρωτομαγιά.
25. H Γιορτή της Μητέρας.

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

26. Χαιρετισμός στον καθηγητή Βάλτερ Πούχνερ.
27. Χαιρετισμός στον Πρωτοπρεσβύτερο παπα-Γιάννη Διακογεωργίου.
28. Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Δ. Μεταλληνός (1940-2019): Αγαθή Μνήμη πολύχρονης συνεργασίας και βαθύτατης φιλίας.
29. Χαιρετισμός στην εφημερίδα «Κρητικά Νέα».

Ακολουθούν οι ΠΡΩΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, η ΑΓΓΛΙΚH ΠΕΡΙΛΗΨΗ (SUMMARY) και το ΓΕΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ.

Ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΓΕΡ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ ΚΑΙ Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Ν. ΔΟΥΛΑΒΕΡΑΣ ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ»

Την Τρίτη, 16 Απριλίου 2024, στην μεγάλη Αίθουσα Εκδηλώσεων του ιστορικού Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», ο οποίος θεωρείται και πρώτη Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών της χώρας μας (ιδρύθηκε το 1865), έγινε η επίσημη υποδοχή ως Επιτίμων Μελών του Συλλόγου, του Γενικού Γραμματέα της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας Καθηγητή Μανόλη Γερ. Βαρβούνη, Κοσμήτορα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, και του Μέλους του Δ.Σ. της Εταιρείας μας Αν. Καθηγητή Αριστείδη Ν. Δουλαβέρα, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Η διάκριση του Επιτίμου Μέλους είναι η υψηλότερη τιμή που απονέμει ο ιστορικός αυτός Σύλλογος, προκειμένου να τιμήσει αυτόν που επιλέγει για «το εν Ελλάδι και διεθνώς ανεγνωρισμένον επιστημονικόν έργον του, αφ’ ετέρου δε όπως προβληθεί ως υπόδειγμα Επιστήμονος και Ανθρώπου».

Κατά την Τελετή, ο σχετικός Έπαινος (Laudatio) εκφωνήθηκε για κάθε έναν από τους δύο τιμωμένους από τον Ομότιμο Καθηγητή Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, Πρόεδρο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, ενώ ακολούθησε η επίδοση σχετικού μεταλλίου, της περγαμηνής και της τιμητικής πλακέτας με τον Ηνίοχο των Δελφών.

Στη συνέχεια, οι τιμώμενοι ευχαρίστησαν, στην αντιφώνησή τους, τον Καθηγητή Μηνά Αλ. Αλεξιάδη για τις ευμενείς εισηγήσεις του και, έπειτα, τον Πρόεδρο Βασίλειο Κωνσταντινόπουλο και την Εφορεία του Συλλόγου, για την ιδιαίτερη αυτή τιμή.

Μαζί με τους παραπάνω τιμωμένους, τιμήθηκαν επίσης και οι :

Δημάκος Γεώργιος, Ομότ. Καθηγητής ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κουρέα-Κρεμαστινού Τζένη, Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
Κριάρη Ισμήνη, πρ. Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου.
Σαμαρά-Κρίσπη Αναστασία, Πρόεδρος του Ιδρύματος Διεθνών Νομικών Μελετών Καθηγητού Ηλία Κρίσπη & Δρος Αναστασίας Σαμαρά - Κρίσπη, Επίτιμη Δικηγόρος Αθηνών, τ. Δικηγόρος Μονάχου, Δρ. Νομικής Σχολής Μονάχου.

Ακολούθησε απονομή τιμητικών διπλωμάτων και του σήματος του «Παρνασσού» στα Νέα Τακτικά και Αντεπιστέλλοντα Μέλη.

Την όλη Εκδήλωση παρακολούθησαν ο Ακαδημαϊκός κ. Ανδρέας Καραμάνος, η Πρόεδρος του Σώματος των Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ κυρία Στέλλα Πριόβολου, καθηγητές πανεπιστημίων, μεταπτυχιακοί φοιτητές και πολύ κόσμος, που κατέκλυσε την ιστορική αίθουσα του «Παρνασσού». Η Εκδήλωση ολοκληρώθηκε με πλούσια Δεξίωση.

Ευρωπαϊκό Βραβείο για το Παραμύθι στον αντιπρόεδρο της ΕΛΕ Βάλτερ Πούχνερ

Ο ομ. καθηγητής Βάλτερ Πούχνερ φέτος θα βραβευτεί με το Europäischer Märchenpreis 2024 (Ευρωπαϊκό Βραβείο για το Παραμύθι) για τις έρευνές του για το ελληνικό και βαλκανικό παραμύθι, το οποίο απονέμεται από την Märchen-Stiftung Walter Kahn του Μονάχου και θα του αποδοθεί στο Volkach κοντά στο Würzburg στις 5 Σεπτεμβρίου 2024 στα πλαίσια των Märchen-Tage (Ημέρες Παραμυθιών), διεθνούς συνεδρίου που έχει φέτος θέμα "Παραμύθι και Θέατρο".

Η Επιτροπή απονομής του βραβείου αναφέρει στην αιτιολόγηση της απόφασης τα εξής:

Καταβάλλατε ποικιλοτρόπως αξιέπαινες προσπάθειες για τη διερεύνηση και διαφύλαξη του παραμυθιού και άλλων μορφών της προφορικής αφηγηματικής παράδοσης. Η Επιτροπή μας αξιολόγησε ιδιαιτέρως θετικά το γεγονός, ότι οι σχετικές επιστημονικές εργασίες σας χαρακτηρίζονται από ένα πολύ μεγάλο χρονικό, πολιτισμικό και θεματολογικό εύρος. Τεκμηριώνουν τη λησμονημένη πλέον παραδοσιακή αφηγηματική παράδοση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και αναδεικνύουν το γεγονός, ότι η παράδοση παραμυθιών κι άλλων λαϊκών αφηγήσεων δεν κινείται απομονωμένα σε ένα πολιτισμικό κενό, αλλά είναι μέρος ενός ζωντανού δικτύου παραδόσεων.

Τη σχετική laudatio θα εκφωνήσει η Christina Shojaei Kawan, συνεκδότρια της μνημειώδους δεκαπεντάτομης Εnzyklopädie des Märchen (1977-2014), που ίδρυσε to 1977 o Kurt Ranke και στην οποία έχουν συνεργαστεί από την Ελλάδα ο Γεώργιος Μέγας, ο Δημήτρης Λουκάτος, ο Μιχαήλ Μερακλής, ο Βάλτερ Πούχνερ και άλλοι.

Διαδικτυακή παρουσίαση της μεταδιδακτορικής έρευνας του δρ Ν. Θ. Κόκκα

Σας προσκαλούμε τη Δευτέρα, 22 Απριλίου 2024, ώρα 18:00 στη διαδικτυακή παρουσίαση της μεταδιδακτορικής έρευνας του δρ Ν. Θ. Κόκκα, με τίτλο:

«Ο παροιμιακός λόγος των Πομάκων της Ξάνθης. Μελέτη λογοτύπων και μοτίβων - Θεματικές και μορφολογικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με τα τοπικά γλωσσικά ιδιώματα».

Ο σύνδεσμος συμμετοχής στη διαδικτυακή παρουσίαση με Microsoft Teams είναι:

https://bit.ly/3SHAjpm

Η έρευνα εκπονήθηκε στο Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με επόπτη τον Καθηγητή Λαογραφίας Μ. Γ. Βαρβούνη. Η παρουσίαση είναι ανοιχτή στο κοινό.

Ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου
Πανεπιστημίου Θράκης
Καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης

-----

Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών

Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας

Π. Tσαλδάρη 1, 691 32 Κομοτηνή

Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΣΘΟΝΙΑΣ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ ΕΛΕ ΜΑΝΟΛΗ ΓΕΡ. ΒΑΡΒΟΥΝΗ

Την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, στις 7 Απριλίου 2024, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ταλλίνης και Πάσης Εσθονίας κ. Στέφανος, προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Εσθονίας (Festi Apostlik – Õigeusu Kirik) τίμησε με το παράσημο του αγίου Πλάτωνα, την ανώτατη τιμητική διάκριση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Εσθονίας, τον Καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και Κοσμήτορα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και Γενικό Γραμματέα της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας κ. Μανόλη Γερ. Βαρβούνη, σε ένδειξη αναγνώρισης και τιμής και το ερευνητικό, επιστημονικό και εν γένει πνευματικό έργο του, και μάλιστα στους τομείς του ελληνορθόδοξου πολιτισμού και της παιδείας του Γένους.

Ο κ. Βαρβούνης ταξίδεψε στην Εσθονία για συνεργασία, σε ζητήματα ελληνικής Θρησκευτικής Λαογραφίας, με το Theological Institute of the Orthodox Church of Estonia (TI OCE),το οποίο ιδρύθηκε το 2002, και από το 2014, σε συνεργασία με το Theological Institute of the Evangelical Lutheran Church of Estonia (TI ELCE), αποτελεί την βασική ερευνητική μονάδα σχετικά με την ελληνορθόδοξη παράδοση στο Πανεπιστήμιο του Tartu, στην Εσθονία, όπου προσφέρεται πλήρες και ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.

Στην τελετή, η οποία έγινε στον καθεδρικό ναό του αγίου Συμεών, στο Τάλλιν, την πρωτεύουσα της Εσθονίας, παρέστησαν επίσης ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περιστερίου κ. Γρηγόριος Παπαθωμάς, Καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στην Θεολογική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και ο Πρεσβευτής της Ελλάδος στην Εσθονία κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος.